Uyuşturucu veya uyarıcı madde bulundurma/kullanma suçlarında etkin pişmanlık kapsamında 5237 sayılı TCK md. 192/2 uyarınca cezaya hükmolunmaması ve uygulamadaki karşılığı
Bilindiği üzere 5237 sayılı TCK md. 192/2 uyarınca; kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiğini merciine haber vererek suçluların yakalanmalarını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırırsa, hakkında cezaya hükmolunmaz. Ancak uygulamada sanıklar hakkında rızai teslim veya uyuşturucu maddenin yerini söyleme nedeniyle çeşitli oranlarda etkin pişmanlık indirimi uygulansa da Mahkemelerin TCK md. 192/2 kapsamında değerlendirilmesi gereken olaylarda bütünüyle cezaya hükmetmeme eğilimi oldukça zayıftır. Oysaki aşağıda ifade edilen durumlarda TCK md. 192/2 ve CMK md. 223/4-a kapsamında “ceza verilmesine yer olmadığına dair karar” verilmesi gerekir.
Başkaca bir suça ilişkin yürütülen soruşturmada sanık kendi ikrarı ile uyuşturucu maddelerin bulunmasını sağladıysa veya uyuşturucu madde kullandığının teknik yöntemler ile ortaya çıkmasına yardımcı olduysa TCK md. 192/2 uyarınca etkin pişmanlık hükümlerinin tatbiki ve cezaya hükmolunmaması gerekir. Örneğin yaralama suçuna ilişkin yürütülen soruşturmada yaralama suçunu uyuşturucu madde etkisi altında işlediğini beyan eden ve suçunun ortaya çıkmasını sağlayan sanık hakkında ceza verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi gerekir. (Yargıtay 10. Ceza Dairesi, 28.03.2023 tarihli ve 2020/18973 E., 2023/2730 K)
Arama kararı başka bir suça ilişkin alındıysa, arama işlemleri devam ederken uyuşturucu maddenin yerini göstererek bulunmasına yardımcı olan sanık hakkında cezaya hükmolunamaz. Fuhuşa teşvik soruşturması kapsamında alınan ikamet arama kararına istinaden yapılan arama esnasında, görevlilere aracında uyuşturucu madde olduğunu beyan ederek, sanığın kendisinin aracı açıp suça konu gazete kağıdına sarılı uyuşturucu maddeyi teslim eden sanık hakkında ceza verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi gerekir. (Yargıtay 10. Ceza Dairesi, 13.09.2023 tarihli ve 2021/286 E., 2023/7668 K. sayılı kararı)
Uyuşturucu madde ticareti suçuna ilişkin yürütülen soruşturmalarda uyuşturucu madde kullandığını beyan eden sanığın kan ve idrar örneklerinin tahlilinde ikrarını destekleyen bir delil bulunamaması hâlinde sanığın atılı suçtan beraati gerekir. Ancak kan ve idrar örneklerinde, kullandığını beyan ettiği uyuşturucu maddenin pozitif çıkması hâlinde görevlilerin bilgisi olmadığı aşamada ayrıca uyuşturucu madde kullandığını belirterek, bu suçunun ortaya çıkmasını sağladığından, sanık hakkında TCK’nın 192/2. maddesi uyarınca cezaya hükmolunmaması gerekir. (Yargıtay 10. Ceza Dairesi, 22.12.2014 tarihli ve 2013/52 E., 2014/13744 K. sayılı kararı)
Doğrudan kolluk birimine giderek kendisinde uyuşturucu madde bulunduğunu bildiren sanık hakkında TCK’nın 192/2. maddesi uyarınca cezaya hükmolunmaması gerekir. (Yargıtay 20. Ceza Dairesi, 20.02.2018 tarihli ve 2017/4560 E., 2018/1008 K. sayılı kararı)
