UYARLAMA YARGILAMASI VE TEKERRÜR
Ceza dosyasında tekerrür hükümleri yönünden inceleme yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlardan biri de tekerrüre esas alınan ilâm yönünden kesinleşme tarihi sonrasında uyarlama yargılamasına konu olabilecek bir yasal değişiklik yapılıp yapılmadığıdır. Tekerrüre esas alınan ilâm yönünden uyarlama yargılaması yapılıp yapılmadığı araştırılmalı, tekerrüre esas alınan ilâm açısından uyarlama yargılaması yapılarak sonucuna göre sanık hakkında tekerrür hükümlerinin uygulanma koşulları takdir edilmesinin gerekliliği kanun yolları/olağanüstü kanun yolları başvurularında ifade edilmelidir. Özellikle kesinleşmiş dosyalarda tekerrüre esas alınan dosyada uyarlama yargılaması yapılması gerekliliği işbu dosya açısından uyarlama yargılaması başvurusu yapılması ve infazın durdurulması ile tekerrür hükümleri yönünden infazın durdurulmasını gerektirir. Tekerrüre esas alınan hükmün uyarlama yargılamasına veya kanun yararına bozmaya konu edilerek bozma kararı sonrası yapılacak yargılamada mahkûmiyet kararı verilmemesi hâlinde hükmün artık tekerrüre esas alınamayacağı izâhtan varestedir. Ancak uyarlama yargılaması sonrasında da mahkûmiyet kararı verilip mahkûmiyet kararın kesinleşme tarihinin tekerrüre esas alındığı ilâmın suç tarihinden sonra olacak şekilde değişmesinin tekerrür hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmeyeceği yönünde içtihat birliği vardır. Burada önem arz eden husus uyarlama yargılaması sonrasında verilen mahkûmiyet hükmünde ceza miktarının değişmesi hâlinde tekerrür nedeniyle hükümlünün ceza evinde kalacağı süreye eklenecek miktarın ne olacağının saptanmasına ilişkindir. Örneğin hükümlü tekerrüre esas alınan ilâm yönünden 5607 Sayılı Yasanın 3/18.maddesi gereğince 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmış ve 7242 sayılı Kanun sonrası değişiklik hükümlü lehine olduğundan uyarlama yargılaması neticesinde 6 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırılmış olsun. Kişinin yağma suçuna ilişkin almış olduğu 10 yıllık hapis cezası açısından ilk yargılamaya ilişkin mahkûmiyet kararının tekerrüre esas alınması ile ikinci yargılamaya ilişkin mahkûmiyet kararının tekerrüre esas alınması arasında ciddi fark bulunmaktadır. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 108. maddesinin 2. fıkrasındaki; “Tekerrür nedeniyle koşullu salıverme süresine eklenecek miktar, tekerrüre esas alınan cezanın en ağırından fazla olamaz” şeklindeki açık hüküm gereği hükümlü açısından 10 yıllık yağma suçunda tekerrüre esas ilâmın 1 yıl 3 aylık hapis cezası olması ile 6 ay 20 günlük hapis cezası olması arasında ceza infaz kurumunda geçirilecek süre açısından 8 ay 10 günlük bir fark vardır ve uyarlama yargılaması sonucu verilen mahkûmiyet hükmünün tekerrüre esas alınması ile hükümlünün koşullu salıverilme tarihinin 8 ay 10 gün kadar öne çekilmesi mümkündür.
